Những Vật Dụng Không Thể Thiếu Của Sinh Viên Y Khoa

Hồi học triệu chứng học vào năm Y 3 mình được đi thực tập tại Bệnh Viện Chợ Quán, trại C D E. Rất may mắn được đích thân Thầy Giáo Sư Trần Văn Bảng dạy ngay buổi đầu tiên đến thực tập. Phần lớn những điều Thầy dạy bây giờ đã bàng bạc vào đâu rồi không biết nữa; riêng có một câu nói mình thuộc nằm lòng không bao giờ quên, mà lại muốn các thế hệ đi sau nghe và làm theo lời Thầy dặn. Câu nói ấy đại khái như vầy: Ba thứ sinh viên y khoa phải có, không được mượn của ai là ống nghe, đồng hồ và bút.

Ống nghe mỗi người sắm một cái, vì nó sẽ được chỉnh cho vừa khít hai tai của mình, nghe tim phổi bằng một ống nghe quen thuộc sẽ giúp mình phát hiện được những tiếng thổi tiếng ran tế nhị mà ống nghe mỗi ngày mượn một cái khác nhau sẽ không sao nghe ra. Hơn nữa mượn ống nghe có khả năng bị lây bệnh nấm ống tai từ ngưới khác nữa. Ống nghe với sinh viên y khoa giống như cái cày của người nông dân vậy; sinh viên y khoa đến thực tập ở bệnh viện mà không có ống nghe khác chi người nông dân đi ra đồng cày mà không mang theo cái cày! Tiếc thay  hiện nay không hiếm các bạn đã ra trường rồi mà đi làm không có ống nghe riêng của mình.

Những vật dụng cần thiết của sinh viên Y khoa ngày trước

Đồng hồ đeo tay: để đếm mạch, nhịp tim, nhịp thở lúc khám bệnh, và để biết giờ ghi vào hồ sơ. Không có đồng hồ đeo tay không thể đếm nhịp thở em bé do vậy có thể không phát hiện được một tình trạng bệnh nặng cần xử trí cấp cứu ngay. Nhiều bạn trẻ muốn dùng điện thoại di động (luôn luôn hiển thị sẵn đồng hồ trên màn hình) thay cho đồng hồ đeo tay. Cách này phiền toái vì phải đút tay vào túi lôi điện thoại ra khiến cho người ta cảm thấy bất tiện, dễ sinh lười biếng bỏ qua không đếm mạch hoặc nhịp thở. Không cần phải nói điện thoại mang ra trong môi trường cạnh bệnh nhân có thể lây nhiễm mầm bệnh, sau đó mang về phát tán!

Bút để ghi chép. Đối với sinh viên việc ghi chép những gì mình thấy, những gì mình nghe, những bệnh án, những lời giảng của Thầy Cô và đàn anh đàn chị, để về đọc lại là vô cùng quan trọng. Do vậy bút và sổ tay ghi chép lâm sàng là không thể thiếu. Ngày trước mình đã nghe và ghi lại những lời giảng của đàn anh Nội trú Hồ Hội về hình dạng tế bào máu trên phết máu ngoại biên trong các bệnh nhiễm trùng; mười lăm năm sau lấy cuốn sổ tay ghi chép ấy ra hướng dẫn lại cho đàn em đi sau làm luận văn Nội trú về thay đổi hình dạng tế bào máu trên phết máu ngoại vi giúp chẩn đoán các bệnh do vi trùng gây ra.

Ngoài ra có hai thứ cũng cần thiết là đèn soi họng (rất phổ biến trên túi áo blouse các diễn viên đóng vai bác sĩ trong phim Hàn Quốc, hễ muốn người ta biết mình đang khám bệnh là vạch mắt bệnh nhân rọi đèn vào!), và búa gõ phản xạ.

Năm ấy, trước khi đi bệnh viện học lâm sàng mình đã mua sắm tại một quầy hàng dụng cụ y khoa trong khu vực rạp chiếu phim Quốc Tế (rạp chiếu phim màn ảnh rộng panorama đầu tiên tại Việt Nam) ở đường Phạm Ngũ Lão 3 món: ống nghe (stethoscope, thường nói vắn tắt là x-tê-tô) loại cơ bản rẻ nhất hiệu Medic (bạn khá giả hơn thì mua hiệu Littmann hoặc Tycos), bộ đèn khám mắt (ophthalmoscope, thường nói vắn tắt là ốp-tan-mô) hiệu Proper và một búa gõ phản xạ.

Ngày nay nhiều sinh viên y khoa có khi đi thực tập lâm sàng quên cả mang theo ống nghe, đồng hồ thì xem trong điện thoại di động, sổ tay ghi chép lâm sàng thì người có kẻ không, riêng bút viết thì luôn luôn có, và lại còn có máy chụp hình trong điện thoại di động để chụp hình những thông tin cần ghi chép cho nhanh và tiện.

Có vẻ như rồi mai này dần dần các điện thoại thông minh và máy tính bảng vừa nhỏ vừa nhẹ vừa kiêm nhiệm được nhiều chức năng sẽ chen vào thay thế cho một hai vật dụng nêu trên để trở thành "vật bất ly thân" của sinh viên Y khoa thời hiện đại.